De inlichtingen- en veiligheidsdiensten moeten stoppen met het afluisteren van advocaten van Prakken d’Oliveira. Dat eisen Prakken d’Oliveira en de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten in een kort geding tegen de Nederlandse staat. De minister van Binnenlandse Zaken Plasterk verklaarde vorig jaar een klacht van Prakken d’Oliveira vanwege het afluisteren gedeeltelijk gegrond, maar weigert maatregelen te nemen om het verschoningsrecht van advocaten te beschermen.
Het verschoningsrecht van advocaten houdt in dat zij in vertrouwen met hun cliënten moeten kunnen communiceren, zonder dat het risico bestaat dat die informatie bij anderen bekend wordt. Alleen op die manier kunnen advocaten hun rol in de rechtsbedeling goed vervullen. Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens heeft bepaald dat het verschoningsrecht van advocaten nauw verbonden is aan het beginsel van fair trial en deel uitmaakt van het recht van advocaten op een (professioneel) "privéleven". Uit rechtspraak van het mensenrechtenhof blijkt dat het afluisteren van verschoningsgerechtigden, waaronder advocaten, alleen is toegestaan als een onafhankelijke rechter de noodzaak daarvan van te voren toetst.
Uit de brief van Plasterk blijkt dat de advocaten van Prakken d’Oliveira inderdaad door de AIVD worden afgeluisterd. Gisteren liet minister Hennis Plasschaert van Defensie weten dat ook de militaire inlichtingen- en Veiligheidsdienst advocaten afluistert. Dat gebeurt steeds zonder voorafgaande rechterlijke toetsing en op basis van geheime interne richtlijnen. De enige controle die er is, vindt plaats door de betrokken minister. Volgens advocaat Michiel Pestman "[is dat] geen onafhankelijke toets, maar een slager die zijn eigen vlees keurt”.
In het kort geding vorderen de advocaten nu dat de inlichtingendiensten het tappen en registreren van communicatie met advocaten staken en in elk geval gestaakt houden zolang de procedure niet aan de eisen van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens voldoet. De zitting zal naar verwachting in juni worden gehouden.
Eerdere berichten
Zie ook
- NRC Handelsblad: 'AIVD ging te ver in afluisteren advocaten' (interview met Michiel Pestman) (19 december 2014)
- De Volkskrant: 'AIVD luistert advocaten al jaren af' (19 december 2014)
- NRC Handelsblad: 'Advocaten dagen staat om afluisterpraktijken AIVD' (22 april 2015)